قدس:یکی از دلایل مهم کاهش ذخایر ماهیان خاویاری دریای خزر بنا بر گفته کارشناسان، صید بی‌رویه آن‌ها در کنار سن رسیدن این‌گونه به بلوغ است.
اگرچه دریای خزر تولیدکننده بیش از ۹۰ درصد خاویار جهان است، اما عواملی همچون ورود انواع فاضلاب‌ها و آلاینده‌ها به دریا و صید غیرمجاز و بی‌رویه آبزیان توسط صیادان سودجو، مدتی است که زنگ خطر نابودی این گونه‌های آبزی ارزشمند را به صدا درآورده و میزان زادوولد این ماهیان و خاویار استحصالی از آنان را بشدت کاهش داده است.
مروارید سیاه
مروارید سیاه دریای خزر هم‌اکنون در حال انقراض بوده و طی یک دوره ۲۰ ساله تولید آن ۲۰ برابر کاهش داشته است به‌گونه‌ای که بنا بر گفته کارشناسان، در آینده‌ای نه‌چندان دور دریای خزر ازاین‌گونه‌های ارزشمند و نادر تهی می‌شود.
چندی پیش محمود حجتی، وزیر کشاورزی نیز ضمن هشدار مبنی بر کاهش سالانه ذخایر ماهیان خاویاری در دریای خزر گفت: امکان برداشت ماهیان خاویاری از دریای خزر وجود ندارد و این در حالی است که دریای خزر خاستگاه خاویار دنیاست.
به گفته کارشناسان، صید غیرمجاز ازجمله مهم‌ترین خطراتی است که ماهیان خاویاری خزر را تهدید می‌کند، زیرا این‌گونه آبزیان برای تکثیر طبیعی باید به رودخانه‌های آب شیرین مراجعه کنند. هنگامی‌که ماهیان خاویاری هرسال از اواخر بهمن تا اواسط اردیبهشت به رودخانه‌های آب شیرین می‌روند، بهترین فرصت برای صیادان غیرمجاز فراهم می‌شود تا این آبزیان را به‌صورت غیرقانونی صید کنند. علاوه بر صید غیرمجاز، آلودگی‌های ناشی از استخراج نفت و گاز و آلاینده‌های شهری و صنعتی نیز از دیگر عوامل تهدید این ماهیان است.
تورهای خالی از صید
نماینده مردم بابلسر و فریدون‌کنار در مجلس شورای اسلامی بابیان اینکه در سال ۸۴ حدود ۶ هزار تن خاویار از دریای مازندران صادر می‌شد اظهار می‌کند: در حال حاضر هیچ خاویاری از دریای خزر صادر نمی‌شود.
ذخایر ماهیان خاویاری که یک ذخیره مشترک بین پنج کشور حاشیه دریای خزر است، از سه هزار تن به کمتر از ۵۰۰ تن رسیده که پایین ترین حد آن استولی‌الله نانواکناری بابیان اینکه دلیل این وضعیت را وزیر باید جواب دهد یادآور می‌شود: معضل پسماندها به آب، خاک و هوای مازندران آسیب‌زده است.
عضو مجمع نمایندگان مازندران تصریح می‌کند: متأسفانه آلودگی موجب شده تا گونه‌های آبزی در دریای مازندران منقرض شوند و لذا دیگر ماهی کپور و آزاد وجود ندارد و خاویار تقریباً به صفر رسیده است.
وی درباره معضل پسماندها، شیلات و آب استان اظهار می‌کند: مشکل پسماندها، مازندرانی که بهشت ایران است را تبدیل به برزخ کرده و این وضعیت برای کل کشور نگران‌کننده است.
ولی‌الله نانواکناری با اشاره به مشکل پسماند در ساحل دریای خزر بیان می‌کند: حجم بسیار بالای زباله نه‌تنها در بابلسر و فریدون‌کنار بلکه در آمل، بابل، ساری، نوشهر و محمودآباد هم وجود دارد که متولی ساماندهی آن وزارت کشور است و لذا دراین‌باره طرح سؤال هم انجام‌شده و منتظر پاسخ وزارت کشور هستیم.
نماینده مردم بابلسر و فریدون‌کنار در مجلس شورای اسلامی با اشاره به این موضوع که برای جلوگیری از این آلودگی‌ها باید از تشکیلات نوینی که امروزه در جهان مرسوم است استفاده شود ادامه می‌دهد: این زباله‌ها را باید به انرژی تبدیل کنیم و راه دیگر این است که پسماندها را تبدیل به کود کنیم.
روزنه امید
کاهش آبزیان و ماهی‌های خاویاری چند سالی است که ۵ کشور حاشیه خلیج‌فارس را به فکر واداشته است و لذا صید ماهیان خاویاری در خزر از سال ۲۰۱۵ میلادی بر اساس توافقی که پنج کشور حاشیه این دریا در کمیسیون حفاظت و بهره‌برداری بهینه از منابع زنده دریای خزر به آن دست یافتند، به مدت پنج سال ممنوع شده تا ذخایر این‌گونه ماهیان بازسازی شود.
این توافقنامه نقطه عطفی برای همکاری کشورهای ساحلی و مدیریت منابع زنده دریای خزر محسوب می‌شود که بسیاری از آن‌ها بخصوص ماهیان خاویاری درخطر انقراض قرار دارند.
این توافقنامه به تصویب مجالس هر پنج کشور امضاکننده یعنی ایران ، روسیه ، جمهوری آذربایجان ، قزاقستان و ترکمنستان رسیده و در حال حاضر از سوی اعضای کمیسیون لازم‌الاجرا است .
/
نظر شما